• Ἀρχική
  • Ἡ σχολὴ Ἑρμεῖον
    • Βιογραφικό
    • Ή φιλοσοφία μας
    • Εἶπαν γιὰ ἐμᾶς
    • Ἐργασίες παίδων
  • Γιατί τὸ Ἑρμεῖον
  • Μαθήματα
    • Ἀρχαία ἑλληνικὴ γλῶσσα
    • Μυθολογία
    • Νεοελληνικὴ παιδικὴ ποίησις
    • Ὁμηρικὰ ἔπη: Ἰλιὰς κι Ὀδύσσεια
    • Ἱστορία
  • Δραστηριότητες
  • Ἐπικοινωνία
  • Ἀναγγελίες

γ. Νεοελληνικὴ παιδικὴ ποίησις



«Τότε τί ἀντιπροσωπεύει ἡ ποίηση σὲ μιὰ κοινωνία ἠθικοῦ χάους;
Εἶναι ὁ μόνος χῶρος ὅπου ἡ δύναμη τοῦ ἀριθμοῦ δὲν ἔχει πέραση».

Ὀδυσσέας Ἐλύτης



Τί εἶναι ἡ ποίηση





Ποίηση, ἡ μορφὴ τέχνης ποὺ προστατεύουν οἱ περισσότερες Μοῦσες, οἱ θεὲς προστάτιδες τῶν τεχνῶν καὶ τῶν γραμμάτων. «Ποίησις ἐστὶ ἀπὸ Μουσῶν κατοκωχὴ καὶ μανία», δηλαδὴ ἡ ποίηση εἶναι ἐνθουσιασμὸς καὶ μανία ποὺ στέλνουν οἱ Μοῦσες, γράφει ὁ Πλάτων, στὸν «Φαῖδρο». Ἡ λέξη «ποίησις» παράγεται ἀπὸ τὸ ῥῆμα ποιῶ, ποὺ σημαίνει δημιουργῶ. Ἡ ποίησις, λοιπόν, εἶναι δημιουργία! Δημιουργία εἰκόνων, ἤχων, συναισθημάτων, σκέψεων, φαντασίας, ὀμορφιᾶς, ἤθους, ἐκφράσεως, ῥυθμοῦ, αἰσθήσεων...


Ἡ ποίηση εἶναι ἡ πολὺ ἰδιαίτερη τέχνη ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὴν φαντασία, παίρνει μορφὴ μέσῳ τῆς γλώσσης, ἐκφράζεται δημιουργῶντας εἰκόνες, ταξιδεύει μὲ τὴν μουσικὴ ποὺ συνθέτουν ὁ ῥυθμὸς καὶ τὸ μέτρο καὶ ἔχει προορισμὸ τὴν καρδιὰ καὶ τὸν νοῦ. Διαθέτει τὴν δύναμη νὰ μεταμορφώνει μαγικὰ ἰδέες, σκέψεις, αἰσθήματα κι ἀφηρημένες ἔννοιες σὲ κατανοητὲς λέξεις καὶ εἰκόνες. Μπορεῖ συγχρόνως νὰ ὀξύνει τὴν σκέψη καὶ νὰ ἐγείρει τὰ συναισθήματα, νὰ ἐνισχύει τόσο τὴν νόηση, ὅσο καὶ τὸ θυμικὸ τοῦ ἀνθρώπου.



Ὀφέλη καὶ μέθοδοι διδασκαλίας





Ἀσχολούμενα τὰ παιδιὰ μὲ τὴν ποίηση δυναμώνουν τὴν σκέψη τους, ἐνῷ μαθαίνουν νὰ ἀκοῦν τὴν καρδούλα τους. Συλλέγουν πλῆθος γνώσεων, βιώνουν ποικιλία συναισθημάτων, καλλιεργοῦν τὴν φαντασία τους, φροντίζουν τὸ πνεῦμα τους, γνωρίζουν ἰδέες, ἀξίες καὶ ἰδανικά, διαπλάθουν τὸ ἦθος τους, συναντοῦν συμβουλὲς καὶ παραδείγματα γιὰ τὴν ζωή τους, ἀναπτύσσουν τὴν καλαισθησία τους, ἐνῷ συγχρόνως ἀπολαμβάνουν τὴν μουσικὴ καὶ τὸν ῥυθμὸ τοῦ ποιητικοῦ λόγου. Δυστυχῶς ὄμως τὰ σχολικὰ βιβλία στεροῦνται καταλλήλων ποιημάτων ἐμπνευσμένων ποιητῶν, ἐνῶ ἡ σχολικὴ διδασκαλία ἐπικεντρώνεται κυρίως σὲ ἐπιφανειακὲς ἀναλύσεις καὶ στὴν ἐκμάθηση τῶν τεχνικῶν γραφῆς, ὅπως ἀναγνώριση μέτρου, ὁμοιοκαταληξίας κλπ. Τὸ Ἑρμεῖον, λαμβάνοντας ὑπ’ ὄψιν τὴν παιδικὴ ψυχοσύνθεση, συνέλεξε προσεκτικὰ ἀπὸ παλαιὲς ποιητικὲς ἀνθολογίες ποὺ δὲν ἐκδίδονται πιὰ κι ἀπὸ παλαιὰ σχολικὰ ἀναγνωστικά, τὰ πλέον ἐνδεδειγμένα δημοτικὰ ποιήματα καὶ ποιήματα μεγάλων Ἑλλήνων ποιητῶν, (ὅπως ὁ Κωστῆς Παλαμάς, ὁ Ἰωάννης Πολέμης, ὁ Γεώργιος Δροσίνης, ὁ Ζαχαρίας Παπαντωνίου, ὁ Γεώργιος Βιζυηνός καὶ πολλοὶ ἄλλοι), τὰ ὁποῖα στὶς ἡμέρες μας εἶναι ἄκρως δυσεύρετα.


Ὅλα τὰ ἐξαιρετικὰ αὐτὰ ποιήματα περιελήφθησαν μὲ κλιμακούμενη δυσκολία στὸ διδακτικὸ βιβλίο τῆς σχολῆς. Πρόκειται γιὰ ἕνα ἄκρως καινοτόμο καὶ πρωτοπόρο βιβλίο γεμάτο χρώματα καὶ εἰκόνες ἐπεξηγηματικὲς τῶν ποιημάτων. Ἐδῶ τὸ κάθε ποίημα συνοδεύεται ἀπὸ πρωτότυπες δραστηριότητες καὶ παιγνιώδεις ἀσκήσεις ἀνοιχτοῦ καὶ κλειστοῦ τύπου γεμάτες χιοῦμορ κι εὐρηματικότητα, οἱ ὁποῖες, ἐνῶ προκαλοῦν στὰ παιδιὰ γέλιο, ἐνδιαφέρον κι εὐχαρίστηση, τὰ βοηθοῦν ταυτόχρονα νὰ κατανοήσουν τὸ ποίημα καὶ νὰ τὸ νιώσουν, νὰ μάθουν ὅσες χρήσιμες γνώσεις καὶ πληροφορίες περιέχονται σὲ αὐτό, νὰ δοῦν, νὰ ἀκούσουν καὶ νὰ μυρίσουν μὲ τὴν φαντασία τους τὶς εἰκόνες, τοὺ ἤχους καὶ τὶς μυρωδιὲς τοῦ ποιήματος, νὰ προβληματιστοῦν καὶ νὰ ἐμπνευστοῦν ἀπὸ τὶς ἰδέες καὶ τὰ διδάγματά του, νὰ ἀκούσουν τὸν ῥυθμὸ καὶ τὴν μελωδία τοῦ ποιητικοῦ λόγου καὶ νὰ ἀναγνωρίσουν τὶς ποιητικὲς τεχνικὲς γραφῆς, ὤστε, τελικά, νὰ ἀναπτύξουν τὴν ἰκανότητα προσέγγισης κάθε ποιήματος ποὺ θὰ συναντήσουν. Κυρίως, βιώνουν συνειδησιακὲς καὶ διαισθητικὲς ἐμπειρίες καλλιεργῶντας τὴν ψυχοῦλα τους. Ἡ διδασκαλία ἐμπλουτίζεται, ἐπίσης, μὲ ποικίλες εἰκόνες, βίντεο, ἐκλεκτὰ σχετικὰ τραγούδια ἤ καὶ τὰ ἴδια τὰ ποιήματα μελοποιημένα, ὥστε νὰ γίνεται ὄχι μόνο ἀποτελεσματική, ἀλλὰ καὶ ἄκρως ἀπολαυστικὴ κι ἑλκυστικὴ στὰ παιδιά.


Οἱ ἀσκήσεις τοῦ βιβλίου δὲν ἐπιβαρύνουν τὰ παιδιὰ μὲ κατ’οῖκον ἐργασία, καθὼς ἀποτελοῦν τὸ θέμα τῆς διδασκαλίας καὶ ἡ ἐπίλυσή τους εἶναι προαιρετική. Ἐν τούτοις ἀνατίθεται στὰ παιδιὰ ἡ ἀποστήθιση καὶ ἡ ἀπαγγελία τῶν ποιημάτων. Ἡ ἀποστήθιση ἀποσκοπεῖ στὴν καλλιέργεια τῆς μνήμης, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ μία ὰπὸ τὶς βασικὲς προϋποθέσεις τῆς μάθησης. Δυστυχῶς ἡ ἀποστήθιση ἔχει ἐξοβελιστεῖ ἀπὸ τὴν σύγχρονη σχολικὴ πραγματικότητα στὸ ὄνομα τῆς «παπαγαλίας». Βεβαίως, το νὰ «παπαγαλίζει» κάποιος ἀνούσιες πληροφορίες χωρίς νὰ τὶς καταλαβαίνει εἶναι μάταιο. Ὄμως τὸ νὰ θυμᾶται κάποιος πολλὲς καὶ ποικίλες χρήσιμες γνώσεις, τὶς ὁποῖες καταλαβαίνει, εἶναι πολύτιμη ἰκανότητα καὶ προτέρημα ποὺ ἀποκτᾶται μόνο μὲ τὴν νοητικὴ ἐξάσκηση μέσῳ τῆς ἀποστήθισης. Ὅσον ἀφορᾶ τὴν ἀπαγγελία, καλοῦνται τὰ παιδιὰ νὰ ἀσκηθοῦν στὴν σωστὴ προφορὰ τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης, νὰ χρησιμοποιήσουν σωστὰ τὶς ἀναπνοές τους καὶ τὰ ὄργανα ὀμιλίας τους προκειμένου νὰ μιλοῦν καθαρὰ κι ἐκφραστικά καὶ τέλος νὰ ἐξοικειωθοῦν μὲ τὸν δημόσιο λόγο, ὥστε νὰ χτίσουν θάρρος, αὐτοπεποίθηση καὶ παρρησία ποὺ θὰ τὰ συνοδεύει κάθε φορὰ ποὺ θὰ ἀπευθύνονται σὲ κόσμο εἶτε σὲ προσωπικὸ εἶτε σὲ κοινωνικὸ ἐπίπεδο.



«Ἡ ποίηση ἔχει τὶς ῥίζες της στὴν ἀνθρώπινη ἀνάσα».

Γεώργιος Σεφέρης



Συνοψίζοντας



Δὲν εἶναι διδακτὸν τὸ πῶς νὰ γίνει κάποιος ποιητής, καθὼς πέραν τῶν τεχνικῶν γνώσεων, ἡ ποιητικὴ δημιουργία χρειάζεται ἔμπνευση, βαθύτατη μόρφωση, εὐαίσθητη ἰδιοσυγκρασία, δημιουργικὴ φαντασία, καλλιτεχνικὴ ἔκφραση κι ἄριστη χρήση τοῦ λόγου.


Ἐν τούτοις τὸ Ἑρμεῖον φιλοδοξεῖ νὰ μεταδόσει στὰ παιδιὰ τόσες πολλὲς καὶ ποικίλες γνώσεις καὶ τόσο μεγάλη ἀγάπη γιὰ τὴν ποίηση καὶ τὴν γνώση, ὥστε, ἴσως ἀργότερα νὰ ἀναδειχθοῦν ἀνάμεσα στοὺς μαθητὲς τῆς σχολῆς νέοι ἐμπνευσμένοι ποιητές, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀναστήσουν τὴν ποιητικὴ καὶ λογοτεχνικὴ δημιουργία τῆς Ἑλλάδας.



Ὑπεύθυνη ἐπικοινωνίας : Ἀγγελικὴ Ἀντζουλάτου

Τηλέφωνο : 6973469004

mail : contact@hermeion.gr


Copyright © 2024 Ἑρμεῖον. All rights reserved" CREATED BY WEBMONEYHELLAS